Hoe kan het slootwaterpeil in het voorjaar zo worden beheerd dat zandgronden ’s zomers minder last hebben van droogte? Dankzij een bijdrage van de provincie Fryslân kan NFW het lopende onderzoek dit jaar uitbreiden via de Kennis en Innovatieagenda landbouw, water en voedsel (KIA).
Vereniging Noardlike Fryske Wâlden voert sinds 2019 een project uit rond het verhogen van het slootwaterpeil in de winter om te zien wat daarvan het effect op het grondwaterpeil in de zomer is. Ook de provincie, Wetterskip Fryslân en agrarisch collectief ELAN in Zuidoost-Fryslân zijn betrokken. In ELAN zijn ook praktijklocaties ingericht. De proef wordt uitgevoerd bij twee boeren in Twijzel en in Kootstertille, op elk zo’n tien hectare grond. Dagelijks komen er automatisch gegevens binnen van peilbuizen die de grondwaterstand doorgeven. Dat wordt vergeleken met de grondwaterstand in percelen in de buurt waar géén maatregelen zijn genomen om het water vast te houden.
Als het vasthouden van slootwater in dit gebied blijkt te helpen om het grondwater hoger te houden rijst zou met computerprogramma’s inzicht kunnen worden verkregen in wat dergelijke maatregelen voor een groter gebied zouden kunnen betekenen.. Droogteperiodes doen zich de laatste jaren steeds vaker voor en zorgen voor een verminderde opbrengst van het land. Maar een hoger slootwaterpeil in de winter betekent ook dat het land in het voorjaar natter is, waardoor boeren minder vroeg met zwaar materieel het land op kunnen om te bemesten. Bovendien komt de grasgroei na mestinjectie minder snel op gang als het grondwaterpeil nog erg hoog is, de bodemtemperatuur is bij een hogere grondwaterstand namelijk lager. Ideaal gezien is de opbrengst door minder verdroging in de zomer groter dan het verlies door natter land in het voorjaar.
Studenten van hogeschool Van Hall Larenstein houden de waterstanden in de sloten en de grasgroei op de percelen bij. Bovendien wordt er een computermodellering op de gegevens losgelaten. Wageningen University, Antea Group en Staatsbosbeheer kijken intussen in hoeverre verdroging optreedt in natuurgebied Twizelermieden en wat een hoger slootwaterpeil in de omgeving zou kunnen betekenen voor de natuur.