Steun voor weidevogelinitiatieven in Noardlike Fryske Wâlden
Kansrijke weidevogelinitiatieven in Noordoost-Fryslân die geen provinciale vergoeding krijgen, komen in aanmerking voor steun van de agrarische natuurvereniging Noardlike Fryske Wâlden (NFW). De vereniging heeft een eigen budget voor weidevogelgebieden met plasdras en braakliggende stroken maïspercelen. Hier kunnen onder andere grutto’s en kieviten nestelen en jongen grootbrengen.
Een klein weidevogelgebied bij Eastermar is in trek bij veel weidevogels vanwege de plasdras die melkveehouder Elle Ellens er heeft aangelegd. Omdat het succesvolle gebiedje niet aansluit bij andere weidevogelgebieden, komt het niet in aanmerking voor een beheervergoeding van de provincie Fryslân. Daarom heeft de NFW besloten de inspanningen van de boer te belonen met een vergelijkbare financiële bijdrage. Ellens heeft hart voor weidevogels. Hij rijdt vaste mest over zijn land uit. Dat zorgt voor veel wormen en insecten, voer voor de vogels. De stukken land die de veehouder onder water zet, hebben een enorme aantrekkingskracht op onder andere grutto’s, kieviten, scholeksters, tureluurs en watervogels. In het ondiepe water leven larven als voedselbron en aan de randen ervan zijn wormen gemakkelijk te vinden. Met omliggend kruidenrijk grasland waar insecten op afkomen, uitgesteld maaien en legselbeheer is er een mooi gebied voor weidevogels en hun kuikens ontstaan. “Wij hebben het gebiedje een parelstatus gegeven vanwege de vele weidevogels. Op de plasdras komen in het voor- en naseizoen bovendien verschillende soorten eenden af. Het succes is te danken aan de inzet en motivatie van de familie Ellens. De beheervergoeding van de Noardlike Fryske Wâlden wordt hier goed besteed”, zegt NFW-beheerregisseur Henk Oud.
Dit jaar geeft de NFW ook een beheervergoeding aan boeren die een strook maïsland braak laten liggen. Hiervan profiteert met name de kievit. Braakliggend land biedt een aantrekkelijk leefgebied voor weidevogels om te foerageren en nestelen. Als het land met een vergoeding van de NFW braak blijft liggen, hebben de weidevogels meer dan voldoende rust en ruimte om hun jongen groot te brengen. Om in aanmerking te komen voor een NFW-bijdrage, moeten de boeren aan strenge voorwaarden voldoen. “Zo moeten de stroken grond onbewerkt blijven. En er moeten ten minste tien nesten van weidevogels aanwezig zijn om aanspraak te maken op ons budget”, aldus Oud.
Koeien en Kruiden
Op donderdag 7 juni vond bij de maatschap Sonneveld de eerste veldwerkplaats vanuit het project Koeien en Kruiden plaats. Ongeveer 15 boeren en beheerregisseurs waren aanwezig. Er werd gestart met twee presentaties. De eerste presentatie ging over kruidenrijk grasland en het belang daarvan voor de biodiversiteit (o.a. insecten en weidevogels). De tweede presentatie ging over de aantallen en soorten insecten die gevonden zijn in de percelen die meedraaien in het project Koeien en Kruiden. Onder andere is gekeken naar aantallen en soorten voorkomende loopkevers. Het aantal kevers dat gevonden is in beide type percelen was ongeveer gelijk, evenals het aantal voorkomende soorten. Echter, in het kruidenrijke grasland kwamen alle soorten kevers in bijna even grote aantallen voor. In het niet-kruidenrijke grasland kwam één keversoort veel vaker voor dan de overige keversoorten.
Na afloop van de presentaties zijn de aanwezigen het veld in gegaan om een kijkje te nemen bij de percelen die in de proef van Koeien en Kruiden meedraaien. Zij werden hierbij vergezeld door een groot aantal alarmerende weidevogels. De familie Sonneveld beheert een prachtig stukje weidevogelgebied!
Informatieavond Zwagermieden
Op donderdagavond 12 april heeft een informatieavond plaatsgevonden over het gebiedsproces in de Zwagermieden. Samen met Staatbosbeheer wil de NFW in dit gebied graag het beheer voor weidevogels optimaliseren. De optimalisatie moet in goed overleg met de beheerders en vrijwilligers in het gebied uitgevoerd worden. Tijdens de informatieavond waren daarom naast de NFW en Staatsbosbeheer ook beheerders, jager, beheerregisseurs en vrijwilligers van Staatsbosbeheer aanwezig. Er heeft een goed overleg en discussie plaatsgevonden waarmee het gebiedsproces nu verder in gang wordt gezet.
Kennisavond met VOF Jongsteins
Op dinsdagavond 3 april heeft in Dorpshuis Op’e Jister in Nijega een bijeenkomst voor de weidevogelbeheerders in de Noardlike Fryske Wâlden plaatsgevonden. De avond werd geopend door voorzitter van de Themagroep Weidevogels en Ganzen, Pieter de Vries. Hij gaf aan blij te zijn met de opkomst van de avond: de zaal zat vol met boeren, beheerregisseurs en een enkele nazorger. Na een opening van Henk Oud over de resultaten van afgelopen jaar en een vooruitblik op komend weidevogelseizoen, was het woord aan spreker Cees de Jong. Cees is melkveehouder in Hoogblokland en melkt op zijn bedrijf ongeveer 120 stuks melkvee, met een productie van ruim 13.000 liter per koe per jaar. De koe staat centraal op het bedrijf van Cees, geen enkele liter melk mag ten koste gaan van de vitaalheid van de koe. Het bedrijf heeft 83 hectare land waarvan ongeveer 20% kruidenrijk grasland. Cees vertelt hoe hij het kruidenrijke grasland (en het overige weidevogelbeheer) inpast in zijn bedrijfsvoering.
Kern van het verhaal van Cees, naast melkveehouder ook voorzitter van collectief Alblasserwaard/Vijfheerenlanden, was dat niet in hokjes gedacht moet worden. Een boer is niet enkel boer, maar levert een product, draagt zorg voor het landschap, enz. Maar boeren kunnen dat niet alleen en daarom is het belangrijk om gebiedssamenwerkingen aan te gaan. Ga in een (weidevogel)gebied in overleg met TBO’s, collectieven, beheerders en vrijwilligers. Een gebiedssamenwerking is namelijk een winstpunt voor het gebied, mits goed uitgevoerd.
Tot slot gaf Cees als advies om een duidelijk doel voor ogen te stellen en daarvoor te gaan. Als boer, als weidevogelbeheerder of als vrijwilliger dat maakt geen verschil.
Veldexcursie maatschap Ellens in Eastermar
Maatschap Ellens beheert buiten het leefgebied Open grasland in eigen beheer een weidevogelgebied met plasdras. Zij ontvangen hiervoor van de NFW een bijdrage uit het eigen budget van de NFW. Om te kijken waar het geld besteed wordt, is de themagroep Weidevogels en Ganzen op excursie geweest bij de familie Ellens. Beheerder Elle Ellens heeft de themagroep het weidevogelgebied laten zien en uitgelegd wat er nog verbeterd moet worden om het gebied nog aantrekkelijker te maken voor de weidevogels. De rust, ruimte en voldoende nattigheid zorgen ervoor dat menig (weide)vogel zich al gevestigd heeft op de percelen bij Ellens.
Weidevogelexcursie Nationale Vogelweek
Zaterdag 12 mei jl. was er, in het kader van de Nationale Vogelweek, een weidevogelexcursie op het bedrijf van mts. Kloosterman-Deinum in Feanwâlden. Onder leiding van beheerregisseur Pyt van de Polder en de agrariërs Bram Kloosterman en Catrinus Deinum werd uitleg gegeven over uitgestelde maaidata, kruidenrijke randen, plas-drassen en de invloed hierop voor de vele weidevogels. Ook kwam predatie en predatoren aan de orde. Op het bedrijf rond de plas-dras zijn circa 40 nesten gevonden. De deelnemers konden tijdens de excursie met de verrekijker zelf de vele soorten weidevogels, zoals grutto’s, kieviten, scholeksters en een tureluur waarnemen. Tijdens de excursie zijn er foto’s gemaakt: http://www.fugelwacht-trynwalden.nl/buitenveld/